ACIÇİĞDEM hakkında bilgi

ACIÇİĞDEM hakkında bilgi

Alm. Herbstzeitlose. (f.), Krokus, Fr. Colchique. İng. Colchicum. Autumn crocuses. Familyası:
Zambakgiller (Liliaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Türkiye’de pek bulunmaz. Avrupa’nın sulak
çayırlarında bol miktarda yetişir.
Boyu 10-30 cm yüksekliğe ulaşan, otsu ve yumrulu bir bitki. Sonbaharda morumsu pembe renkli, 6
parçalı çiçekler açar. Yaprak ve meyvaları ise ilkbaharda ortaya çıkar. Sonbaharda çiçek açtığından
dolayı halk arasında “güz çiğdemi” olarak da bilinir.
Kullanıldığı yerler: Tıbbi önemi haiz bir bitkidir. Kullanılan kısmı yumru ve tohumlarıdır. Bileşiminde;
sabit yağ, şekerler, tanen ve kolşisin ile demekolsin alkaloitleri mevcuttur.
Tohum ve yumruların idrar arttırıcı, terletici, müshil ve romatizma ağrılarını dindirici etkisi vardır.
Alkaloitlerin çok yüksek zehirleyici özelliği olduğundan, bu droglar, dahilen ancak hekim kontrolünde
kullanılabilir. Eskiden halk arasında romatizma ağrılarını dindirmek için haricen kullanılırdı. Bunun için
bir tutam acı çiğdem tohumu, 2-3 diş sarmısak ile havanda iyice dövülür. Elde edilen sulu kısım da bir
tülbente emdirilip, ağrıyan kısma sarılır. Bu pansuman birkaç gün arka arkaya tekrarlanır.
Acı çiğdemin başka zehirsiz çiğdem türleri, yemeklerde de kullanılır. Yumruları çiğ olarak, külde
pişirilerek veya yemeğe katılarak (çiğdem pilavı) yenir. Çiğdem yumrusu yerine, yanlışlıkla acı çiğdem
yumrusu yenirse tehlikeli zehirlenmelere sebeb olur.
Çiğdem yumrusunu acı çiğdem yumrusundan ayırmak için, gövdenin yumrudan çıkışına dikkat etmek
gerekir. Çiğdem türlerinde gövde, yumrunun tam ortasından çıkar. Acı çiğdemde ise gövde, yumrunun
yan tarafından çıkmaktadır.